Aan de UGent is de opleiding Zweeds een onderdeel van de bredere studierichting taal- en letterkunde. Onze studenten in bachelor 1 schrijven zich in voor een pakket van 60 ECTS Zweeds, verspreid over de drie bachelorjaren.
Zweeds is dus wel degelijk een van de negen hoofdtalen die je binnen onze opleiding kunt studeren, net als Duits, Engels, Frans, Grieks, Italiaans, Latijn, Nederlands en Spaans.
De opleiding Zweeds aan de UGent heeft een lange voorgeschiedenis. Vóór de bachelor-masterhervorming in 2004 was het al mogelijk om Zweeds te kiezen als één van de twee talen die toen deel uitmaakten van het curriculum van de opleiding “Germaanse talen”.
Hoewel Zweeds niet wordt aangeboden in het middelbaar onderwijs in Vlaanderen, is de interesse voor onze opleiding altijd al vrij groot geweest. Sinds de hervorming van 2004 schrijven zich ieder jaar tussen de 30 à 40 studenten in in de eerste bachelor Zweeds.
Vaak doen ze dat vanuit een brede interesse in talen in het algemeen of een voorliefde voor Scandinavische talen in het bijzonder. Sommige studenten hebben al voorkennis van het Zweeds omdat ze in Zweden op uitwisseling zijn gegaan, of Zweeds hebben gevolgd in een centrum voor volwassenenonderwijs (CVO). Maar in de regel zijn de studenten in de eerste bachelor Zweeds complete beginners.
Heb je interesse in onze opleiding en twijfel je zelf nog of Zweeds wel een goede keuze is? Dan vind je hieronder misschien een paar redenen om uiteindelijk toch voor ons te kiezen!
Bloemkool of blomkål?
Zweeds is anders, maar toch weer niet. Veel van onze studenten kiezen voor Zweeds omdat ze de taal al ergens gehoord hebben, en daarbij gemerkt hebben dat heel wat Zweedse woorden lijken op Nederlands, Duits of Engels. De verwantschap tussen Germaanse talen kan het gemakkelijker maken om Zweeds te leren, al zijn er genoeg verschillen om het uitdagend te houden.
Het Zweedse katten lijkt verdacht veel op ons woord katten maar betekent verwarrend genoeg “de kat”, en in de zin “Vi talar ett språk” betekent tala niet “taal” maar “spreken”, en språk niet “spreken” maar “taal”!
Ook op het vlak van uitspraak en spelling zit Zweeds wel wat anders in elkaar dan je op het eerste zicht zou denken: zo klinken (en betekenen) bloemkool en blomkål wel degelijk exact hetzelfde.
Net daarom kiezen er ieder jaar weer tientallen studenten voor Zweeds: ze willen een nieuwe taal leren zonder helemaal in het onbekende te springen.
Drie talen voor de prijs van één
Zweeds wordt weliswaar enkel in Zweden en bepaalde regio’s van Finland gesproken, maar is zo nauw verwant aan het Deens en Noors dat iemand die Strindberg in het Zweeds kan lezen (en zo iemand word je bij ons sneller dan je zou denken), ook Ibsen of Hans Christian Andersen in het origineel aankan.
Toch zijn er uiteraard ook grote verschillen tussen de talen die in Scandinavië worden gesproken. Zo is het Zweeds bijvoorbeeld heel wat toegankelijker dan zijn buurtalen.
Je zult merken dat de taal die in je handboek Zweeds staat, de taal is die in Zweden zowel op straat als in de media gesproken wordt. Bovendien zal je al na een aantal lessen de meeste uitspraakregels onder de knie hebben, zodat je ook woorden die niet tot je basiswoordenschat horen, vrijwel meteen correct zult kunnen lezen en spellen.
In het Deens zijn er dan weer zeer grote verschillen tussen uitspraak en spelling, en in het Noors worden er niet minder dan twee standaardtalen gehanteerd. In Noorwegen worden ook veel meer dialecten gesproken dan in Zweden. Dat kunnen allemaal struikelblokken zijn voor studenten Deens en Noors, zeker als ze nog geen voorkennis hebben van een andere Scandinavische taal.
IJslands is grammaticaal veel ingewikkelder dan de talen die op het Scandinavische vasteland worden gesproken en het Fins is al helemaal een geval apart, omdat het niet verwant is met de Indo-Europese talen.
Een frisse kijk op het Noorden
Zweeds is de officiële landstaal van Zweden, en een van de officiële talen van Finland.
Beide landen staan gekend als vooruitstrevend en innovatief op het vlak van sociale voorzieningen, onderwijs, gelijke kansen en klimaatpolitiek, en scoren vaak heel hoog bij internationale onderzoeken naar geluk en welbevinden van hun burgers.
Het is dus wellicht geen toeval dat een milieuactiviste als Greta Thunberg uit Scandinavië komt en dat onze politici graag de blik noordwaarts richten als ze vinden dat er bij ons iets beter kan. Het concept welvaartstaat werd voor het eerst op punt gesteld in Zweden en daarna uitgevoerd naar een resem andere landen, waar het bekend raakte als the Swedish model.
Ben je behalve in talen ook geïnteresseerd in de Scandinavische samenleving en wil je weten hoe die de maatschappij heeft beïnvloed waarin jij leeft, dan zou Scandinavistiek wel iets voor jou kunnen zijn.
Zweeds is hot
Het is merkwaardig hoe Zweden, een land met maar negen miljoen inwoners, zichzelf zo heeft weten te verkopen dat we bijna elke dag wel iets Zweeds lezen, zien, dragen, eten of in elkaar zetten.
We verslinden Scandinavische thrillers en hebben allemaal wel eens van op het puntje van onze zelf gemonteerde Klippan een serie als The Bridge zitten bingewatchen. Heel veel popmuziek die we streamen via Spotify is even Zweeds als, jawel, het fenomeen Spotify zelf. En als kind legde je je Scandinavisch speelgoed misschien pas aan de kant als er uit Pippi Langkous werd voorgelezen.
Zweeds is dan wel geen wereldtaal, maar je leefwereld is toch net dat tikkeltje Zweedser (en je keuze voor Zweeds dus net iets logischer) dan je op het eerste zicht zou denken!
Zweeds is mooi en boeiend
Zweeds is een zangerige telg van het Oudnoors, een taal die bijna duizend jaar geleden gesproken werd van Groenland tot de Britse eilanden, en vandaag de dag in licht gewijzigde vorm voortleeft in het IJslands en het Faeröers. Misschien vind je dat stiekem wel een beetje fascinerend.
Misschien ben je nooit verder noordelijk geraakt dan Amsterdam en kijk je helemaal niet naar Scandinavische crimi’s, maar voel je je gewoon aangetrokken tot de Scandinavische taalkunde en literatuur.
Er zijn vijf meervoudsgangen in het Zweeds, en je wil weten hoe die ontstaan zijn. Hoe is het Nederlandse gammel in het Zweeds gammal geworden en “oud” gaan betekenen, of ging het eerder omgekeerd? En zijn al die Zweden die de Nobelprijs voor literatuur hebben gekregen echt allemaal het lezen waard?
Volg je nieuwsgierigheid, zeker als je aanleg hebt voor talen!
In elk vakgebied zijn er experten nodig, en de kans dat je expert wordt in iets dat je nauw aan het hart ligt, is veel groter dan dat je met hetzelfde enthousiasme afstudeert in een richting die je enkel maar hebt gevolgd omdat er volgens je ouders geld mee te verdienen valt.
We hebben ieder jaar wel een paar Scandinavisten pur sang onder onze gelederen studenten, die Zweeds kiezen als opstapbrugje naar grondige studies van runenstenen en Oud-IJslandse saga’s. Voor zulke mensen worden studiebeurzen uitgereikt, fondsen aangesproken en congressen georganiseerd. Als je dat een mooi toekomstbeeld lijkt, kunnen we daar alleen maar op reageren met een welgemeend välkommen hit!
En daarna?
Krijg je de jobs maar in je schoot geworpen met een diploma Zweeds op zak? Dat kunnen we je moeilijk beloven, want veel hangt af van je eigen inbreng.
Vergeet niet dat je altijd twee talen studeert in onze opleiding, en een masterdiploma hoe dan ook deuren opent. Veel bedrijven hebben nood aan mensen die taalvaardig zijn, die goed kunnen communiceren of teksten op papier weten te zetten. Veel van die bedrijven zijn toevallig ook Zweeds, al hanteren ze misschien eerder Engels als voertaal.
Zweeds blijft ook een vrij populaire richting in het volwassenenonderwijs in Vlaanderen, dus wie weet vind je wel je roeping op een CVO. Of je kiest voor een internationale carrière en besluit te blijven hangen na een half jaartje Erasmus in het Noorden.
Wil je de harde cijfers? Dan kun je in het laatste schoolverlatersrapport van de VDAB lezen dat een jaar na afstuderen nog slechts 6 procent van de masters taal- en letterkunde op zoek is naar werk!
Bovendien…
Een vreemde taal beheersen is iets geweldigs, zeker als het een taal is die weinig anderen in je omgeving spreken. Ben je zo iemand die op vakantie in een ver buitenland al eens de weg vond naar dat ene speciale adresje omdat je je niet wou beperken tot gebarentaal of toeristen-Engels? Dan weet je waarschijnlijk wat we bedoelen.
We garanderen dat je bij ons Zweeds zult leren spreken en schrijven op een niveau dat je verwachtingen fel zal overstijgen. We werken in kleine groepjes om ons onderwijs activerend te maken, we houden nu al plaatsen voor je vrij in Stockholm, Göteborg, Lund en andere universiteiten waarmee we onze Erasmusakkoorden jaarlijks vernieuwen, we zullen je aanbevelingsbrieven schrijven voor zomercursussen of vervolgopleidingen in het Hoge Noorden, we zullen de lat soms ondraaglijk hoog leggen, maar eens je erover bent geraakt, kommer du att förstå varför.
Nog vragen of twijfels? Mail naar Freek Adriaens, lesgever voor o.a. de beginnerscursussen Zweeds in het eerste semester van ba 1.
Vi ses!